W Sejnach, w woj. podlaskim, powstaje fabryka farmaceutyczna produktów leczniczych. Zakład buduje spółka, której akcjonariuszami są miasto oraz firma MT-Pharma. Jednym z pierwszych produktów będzie olej z wiesiołka. Ruszył już nabór chętnych rolników do uprawy tej rośliny, a warto dodać, że zyskać mogą nie tylko okoliczni gospodarze.

Sejneński samorząd przekazał na początku listopada br. grunty pod ww. inwestycję o wartości szacowanej na blisko 2 mln złotych. Docelowo w zakładzie mają powstawać lekowe substancje czynne. Pierwszy „na tapecie” będzie wiesiołek. Jak się szacuje, już w przyszłym roku pod uprawę tej rośliny dla nowej fabryki potrzebne będzie ok. 100 ha ziemi.

Skąd pomysł na uprawę wiesiołka akurat w okolicach Sejn?

- Wiesiołek jest mało wymagającą rośliną. Dla nas użyteczną wtedy, kiedy nie spotyka się w jego otoczeniu różnej chemii do tępienia innych roślin. W okolicach Sejn mamy generalnie słabe gleby i specyficzny klimat – zimny kontynentalny. Mamy silne mleczarstwo – nasi producenci przekraczają po milionie litrów mleka rocznie, ale tak naprawdę nie było tu nigdy typowej rolniczej produkcji przemysłowej. Dlatego nasze rejony zachowały naturalność. Uznaliśmy, że uprawa roślin zielarskich będzie cennym uzupełnienie portfolio naszych rolników, będzie stwarzać możliwość dywersyfikacji produkcji w zgodzie z naturalnymi walorami naszego regionu – przyznał w rozmowie z farmer.pl Arkadiusz Nowalski, burmistrz Sejn.

Wiesiołek to roślina, którą można spotkać w Polsce na polach i łąkach. Jest ona nazywana często "świecą nocy", ponieważ jej żółte kwiaty zamykają się w ciągu dnia, a otwierają w nocy. Powszechnie stosuje się ją w lecznictwie. Szczególny wpływ na zdrowie i urodę mają nasiona wiesiołka, a dokładniej wytwarzane z nich oleje oraz tabletki. Wiesiołek ma bardzo pozytywne opinie i można go zakupić w aptekach, punktach zielarskich oraz sklepach ze zdrową żywnością, także tych internetowych.

Wiesiołek zawiera nienasycone, niezbędne dla organizmu kwasy tłuszczowe (tzw. witamina F), kwas linolowy i linolinowy oraz gamma linolinowy (GLA), których organizm nie jest zdolny wytworzyć samodzielnie, dlatego konieczne jest uzupełnianie ich w pożywieniu. Zainteresowanie olejem z wiesiołka wciąż rośnie – jak się szacuje przyrosty sprzedaży sięgają nawet 10% rocznie, dlatego nic dziwnego, że mimo iż powstało w naszym kraju już parę bardzo silnych polskich firm oferujących ten produkt, na olej z wiesiołka chcą też postawić w Sejnach. – Jest duże zapotrzebowanie – zaznacza Arkadiusz Nowalski.

- Miasto Sejny zmagało się z trudną sytuacją finansową, ale poradziliśmy sobie z długami naszych poprzedników i teraz jesteśmy w momencie dynamicznego rozwoju, troszeczkę utrudnionego przez politykę i to co się dzieje strategicznie na świecie (jesteśmy położeni w tzw. przesmyku suwalskim). Ale jesteśmy też liderem współpracy międzynarodowej, co też wynika z położenia. Miasto ogłosiło poszukiwanie partnera pod przemysł farmaceutyczny w procedurze konkursowej. Wyłoniliśmy partnera, czyli MT-Pharma. Została zawiązana spółka. Miasto Sejny wniosło aportem pod tę inwestycję, gdzie będzie budowana fabryka leków – grunt – wyjaśnił burmistrz.

Sejneńska Marycha

Arkadiusz Nowalski chciałby, aby sejneńska farmacja promieniowała na cały region, i nie tylko. I – trzeba przyznać – to się może udać samo z siebie, bo…. nomen omen, miasto Sejny jest położone nad rzeką… Marychą. A to może okazać się doskonałym elementem promocyjnym całego sejneńskiego biznesu.

- Tak, jednym z produktów, który, jak zakładamy będzie w przyszłości produkowany w naszej fabryce (w tej chwili trwają negocjacje w tej sprawie z partnerami z Macedonii) będą produkty lecznicze z konopii medycznej. Półprodukt potrzebny do tej produkcji musi spełniać bardzo wysokie normy jakościowe. Aktualnie w Polsce, oprócz upraw badawczych nie można produkować konopii medycznej przemysłowo. Leki z konopi są pacjentom potrzebne. A nazwa naszej transgranicznej rzeki na pewno pomoże w promocji naszych produktów – przyznał w rozmowie z farmer.pl burmistrz Nowalski.

Biznesplan zakłada, że w Sejnach będzie działał system kooperacji, gdzie bardzo ważną rolę będą pełnić rolnicy, głównie miejscowi, ale nie tylko. Przewiduje się, że w przeciągu trzech lat nastąpi rozwój sieci kooperacji obejmujący 8 gatunków leczniczych roślin oleistych. - Planujemy wolumen kontraktacji obejmujący po około 200 ha na gatunek, tak więc potencjał rozwojowy tej inicjatywy to ok. 1600 ha kontraktacji w kraju i bliskiej zagranicy – dodał Arkadiusz Nowalski.

Jakie wymagania uprawowe ma wiesiołek?

Oprócz wiesiołka oraz konopii medycznej, fabryka w Sejnach chce postawić także na len złocisty i ogórecznik.

- Te rośliny też mają wykazane działanie prozdrowotne. Czasami o nich zapominamy, a możemy, a nawet powinniśmy suplementować nimi naszą dietę, która jest coraz bardziej ukierunkowana na fast foody. Pomysł rozwinięcia tego typu upraw w okolicach Sejn bardzo dobrze koreluje z tym, jakie gleby są w tym rejonie. Wspomniany wiesiołek, roślina lecznicza, nie wymaga dobrej jakości gleby – informuje Paweł Szymański prof. nauk farmaceutycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, ale też członek spółki spin off, MT-Laboratories, zaangażowanej w MT-Pharma Sejny.

- Do uprawy wiesiołka wystarczą gleby klasy IV i V – dodaje.

Ziemia w okolicach Sejn spełnia te kryteria, więc rolnicy, którzy się zdecydują na uprawę wiesiołka dla planowanej fabryki powinni spokojnie osiągnąć cel produkcyjny – czyli odpowiednią jakość i ilość.

- Wydajność wiesiołka na takich glebach szacowana jest na ok. 1 – 2 tony z ha, przy czym wszystko – tak, jak w przypadku każdej innej uprawy - zależy oczywiście od roku, warunków atmosferycznych, położenia względem słońca itd. Ale generalnie jest to bardzo mało wymagająca roślina, więc na pewno będzie się to opłacało – wyjaśnia Arkadiusz Nowalski.

Dodatkowo, jak zaznacza prof. Szymański, jest to roślina zielarska, a roślinom zielarskim w obecnym stanie prawnym przysługują dopłaty do ha upraw. – Myślę więc, że to będzie dodatkowa motywacja dla rolników, aby jednak rozszerzyć swoją obecną produkcję o produkcję wiesiołka. Ona jest niewymagająca, jest ekologiczna, nie wymaga oprysków ani innych czynności, nie ma nawożenia – podkreśla prof. Szymański.

- Nawet nie jest wskazane nawożenie, bo olej z wiesiołka musi mieć odpowiednią jakość mikrobiologiczną. Składniki nawozu mogą przedostawać się do ziarna, a to może mieć negatywny wpływ na jakość oleju. A my chcemy produkować go w naprawdę wysokiej jakości – dodaje Tomasz Krakowiak, prezes zarządu MT-Pharma Sejny.

Burmistrz stawia na spółdzielczość

Jaki jest wymagany minimalny areał do uprawy tego wiesiołka dla fabryki (w kontekście chęci przystąpienia do współpracy)? – pytamy. - Nie ma takiego kryterium – informuje burmistrz.

Dodaje też, że przedsięwzięcie zostało rozpisane na odpowiednie role. Kapitał daje kontrakty, miasto Sejny będzie się starało zorganizować sieć współpracy.

- Mając na uwadze powodzenie kontraktacji, mamy zamiar powołać nową instytucję: spółdzielnię rozwojową na prawie europejskim. Ten model prawny daje szansę, żeby ta organizacja jednocześnie pełniła rolę inkubatora przedsiębiorczości, parku technologicznego i agencji rozwoju regionalnego. Będzie to absolutnie novum w naszej części Europy. Przy okazji, zastanawiamy się też, jak wykorzystać bliskie sąsiedztwo Litwy i wydaje się, że uda nam się zawiązać współpracę międzynarodową, kompleksową, zaczynając od wiesiołka. Poważnie podniesie to szanse sięgnięcia po wsparcie z funduszy unijnych – informuje burmistrz Nowalski.

Jak zaznacza, w ten sposób Sejny wrócą do bogatych tradycji spółdzielczości w regionie.

- Sejny mogą się poszczycić tym, że mamy najstarsze koła pszczelarskie w dawnym Królestwie Polskim. Wracamy do idei spółdzielczości z nową siłą, bo w oparciu o świadomość operacyjną naszego partnera na rynku farmaceutycznym. To jest polski kapitał, który ewaluował od jednej apteki poprzez sieć hurtowni, a teraz będzie produkował leki, a do tego ma pion badawczy. Teraz wchodzi na wyższy poziom. Zakładamy, że zafunkcjonują tu dwa poziomy spółdzielczości: po pierwsze spółdzielnia rozwojowa, robiona przez samorząd i spółdzielnie producenckie, którym będziemy organizować know-how i pomagać zdobywać dofinansowanie – przyznaje Nowalski.

Tomasz Krakowiak zdradza, że będą organizowane spotkania rolników, którzy już mają know-how odnośnie uprawy wiesiołka, czyli wiedzą jak to robić, jakich maszyn używać itd. - z rolnikami zainteresowanymi współpracą w zakresie tej uprawy. Nasiona wiesiołka – w początkowym okresie - będą pozyskiwane od kwalifikowanych producentów, potem rolnicy będą już korzystać z własnych zasobów na kolejny zasiew.

- Kwestię umów kontraktacyjnych będzie „ogarniała” spółdzielnia. My będziemy mieli umowę o współpracy ze spółdzielnią, a spółdzielnia będzie się rozliczała już bezpośrednio z rolnikami, jej członkami – dodaje prezes MT-Pharma Sejny.

Ile płacą za wiesiołek?

Odpowiadając na pytanie, czy znane są już przybliżone stawki – w jakich cenach będzie skupowany wiesiołek od rolników, burmistrz Nowalski poinformował, że według jego wiedzy, wiesiołek kosztuje obecnie powyżej 20 zł za kg w skupie. - Jak będzie się kształtowała cena w przyszłym roku – ze względu na aktualną sytuację na świecie – trudno przewidzieć, ale na pewno nie mniej – dodał w rozmowie z farmer.pl.

- Póki co, MT-Pharma Sejny proponuje dziś rolnikom dzierżawę 10 ha pod nasze potrzeby, żeby spółka sama nabyła doświadczenia w zakresie całego łańcucha produkcji, ale też by ryzyko tego „progu wejścia” nie było przerzucone tylko na rolników. Mamy co najmniej 20 miejsc, które proponujemy rolnikom w programie mentorskim (wspomniana dzierżawa), a jeżeli będzie więcej rolników zainteresowanych, nawet w innych regionach kraju, to jesteśmy otwarci na współpracę. Program mentorski być może rozszerzymy, ponieważ w przyszłym roku chcemy zakontraktować co najmniej 100 ha – poinformował burmistrz Sejn.

Na pytanie, czy jest pewien, że znajdzie rolników chętnych do współpracy, stwierdził: - Nie boję się, że nie będzie zainteresowania współpracą ze strony rolników. Jak długo opowiadam o swoich nadziejach związanych z tym tematem, tak cały czas zgłaszają się do mnie zainteresowani rolnicy. Teraz tylko musimy to tak rozpracować, żeby jak najwięcej wartości dodanej zostało u nas w regionie.

Źródło:

https://www.farmer.pl/biznes/rolnicy-poszukiwani-do-uprawy-wiesiolka,126295.html

 Wróć do aktualności